İntihal, Türk Dil Kurumu sözlüğünde intihal olarak ifade edilmektedir. Akademik çalışma yapan araştırmacılar başkalarının çalışmalarını kendilerininmiş gibi sunamazlar. Bir yazarın eserini yorumlarken, doğrudan alıntı yaparken veya çalışmanızı etkileyen bir fikirden alıntı yaparken, kaynağı da belirtmelisiniz. Başkalarının sözlerine, fikirlerine ve kavramlarına sahip çıkmak intihal olarak adlandırılır. İntihal bilimsel hırsızlıktır ve suçtur. İntihal suçlamalarından kaçınmak için araştırmanız boyunca kullandığınız tüm kaynakları belirtmelisiniz. Araştırmacılar başkalarının çalışmalarını kendilerine aitmiş gibi sunamazlar (intihal), daha önce yayınlanmış çalışmalarını yeni bir araştırmaymış gibi de sunamazlar (kendi kendine intihal). İntihal ve kendi kendine intihal suçlamalarından kaçınmak için etik standartlar ve adil kullanım standartlarının öğrenilmesi gerekir.
İntihalden Kaçınmak Mümkün mü?
Akademik kariyer için hazırlanan çalışmalar büyük emek ve çabalarla ortaya çıkmaktadır. Tez konusuna göre uzun süreli araştırmalar yapılmaktadır. Birçok farklı kaynaktan onlarca bilgi alınarak derlenmekte ve bu çalışmalarda yer almaktadır. Çalışmalarda kaynaklardan alıntılar belirli kurallar çerçevesinde verilmelidir. Aksi halde intihal denen durumla karşılaşılmaktadır.
Çalışmanızda intihalden kaçınmak için, orijinal metne atıfta bulunmadan her bir kaynaktan ana fikirleri çıkarın. Ardından, her kaynak için ana argümanları kendi kelimelerinizle yazın. Bu süreç, hem kaynaklarınızın fikirlerini özümsemenize hem de kendinizinkini formüle etmenize olanak sağlayacaktır.
İntihal Suç mudur?
İntihal ülkemizde yasal bir suç olarak görülmemektedir. Ancak dünyanın farklı yerlerinde bu bir suç olarak kabul edilir. Ülkemizde intihal içeren çalışmalar genellikle kalitesiz çalışma olarak görülmektedir. Düşük kaliteli çalışmaların da kariyer üzerinde doğrudan etkisi vardır. Bu bağlamda, intihal yasal bir suç mudur? Soru ülkemizde kariyer açısından önemlidir.
Tez çalışmalarında intihal ile karşılaşılması metnin niteliğini ortaya koymaktadır. İntihal oranlarını tespit eden programların geliştirilmesi ile bir çalışmada intihal olup olmadığı belirlenebilmektedir. Bu programlarla ihtimaller ortaya çıkıyor. Sonuçlar, elde edilen sonuçlarla değerlendirilir ve tez savunması kabul edilir. Bazı durumlarda, ünlü araştırmacıların ve akademik unvanlara sahip kişilerin çalışmalarında intihal yıllar sonra ortaya çıkabilmektedir. Bu durumda intihal yasal bir suç olmasa da etik açıdan çok ciddi bir sorundur.
Benzerlik Oranının Yüksek Çıkması İntihal Olduğu Anlamına Gelir mi?
Akademik çalışmaların amacı, araştırmacının bu konuda ortaya koyduğu fikirleri öğrenmektir. Bu amaçla yapılan çalışmalarda aynı şekilde başkalarının görüşlerini de alarak yazmak üniversiteler tarafından kabul görmemektedir. Ancak çalışmada belirli kurallarla birebir alıntılar yapılarak fikir geliştirilmesine izin verilmektedir. Bu durumda, belirli bir derecede benzerlik kabul edilebilir.
Akademik çalışmalarınızın (tez, makale, kitap, bildiri, ödev vb.) özgün olduğu benzerlik raporu ile belirlenir. Benzerlik raporu veya intihal raporunda, benzerliğin belirli bir oranın altında olması gerekmektedir. Genel olarak yüzde 20 (yüksek lisans için yüzde 20, doktora için yüzde 10) olarak kabul gören benzerlik oranının aşılması hoş karşılanmamaktadır. Bu oranlar tamamen üniversitenin politikasına göre belirlenmektedir. Hukuki bir yaptırımı olmamakla birlikte, benzerliği yüksek olan çalışmalar için tez savunması yapılamamaktadır. Genelde üniversiteler bu tür çalışmalara izin vermemektedir.
