Tez düzenleme nedir? Tezin teslim edilmeden önce belli kurallara uygun şekilde düzenlenmesidir. Tezin düzenlenmesi mezun olabilecek öğrenciler için önem taşır. Bu açıdan mezuniyetin önündeki son engel de denilebilir. Birçok lisans bölümünde bitirme tezi bulunmaktadır. Bu sebeple tez düzenleme ihtiyacı lisansta başlayıp lisansüstü eğitim düzeyinde devam etmektedir. Yüksek lisans tezi, proje ödevi, doktora tezi ve uzmanlık tezi gibi tezlerin yanı sıra kitap, makale, ödev ve bildiri gibi çalışmalar da yayımlanabilmek için belli kurallara uygun hazırlanmaktadır. Dolayısıyla tez düzenleme önemli bir ihtiyaç olarak karşımıza çıkmaktadır.
Tez düzenleme nedir sorusunu en iyi üniversitelerin tez yazım kılavuzları cevaplayabilir. Her üniversitenin hatta her enstitünün dikkate aldığı bir tez yazım kılavuzu vardır. Tezlerin bu kurallara uygun olarak hazırlanması istenir. Tezlerin belli formatta olması istenir. Bu sebeple tez düzenleme işlemine tez formatlama da denmektedir. Her tezin düzenlenecek kısımları neredeyse aynı iken her kılavuz ayrıntılı değildir. Tez yazım kuralları standart olmadığı ve kılavuzlar da çok ayrıntılı hazırlanmadığı için tez düzenleme işi profesyonel bir iş haline gelmektedir. Tez düzenleme işini yapacak kişilerin bu işte profesyonel olması zorunluluk haline gelmiştir.
Tez Düzenlemeyi Kimler Yapar?
Tez düzenlemeyi kimler yapar? Tez düzenleme işlemini bilgisayar bilgisi olan herkesin yapabileceği şeklinde bir yanılgı bulunmaktadır. Fakat tez düzenleme için ayrı bir uzmanlık gerekmektedir. Sadece Word programını çok iyi bilmek tez düzenleme yapabilmek için yeterli değildir. Öncelikle Word programı yanında birçok programın ustalıkla kullanılması gerekmektedir. En önemli nokta ise tez düzenleme işlemini yapacak kişinin akademik yeterliği bulunmalıdır. Kendisi bir tez yazmamış kişinin tez düzenlemesi çok mümkün değildir. Ayrıca bu konudaki tecrübesi sayesinde tez yazım kılavuzunda belirtilmeyen noktaların nasıl çözüleceğini iyi bilmesi gerekmektedir.
Tez düzenleme kapsamında güncel tez yazım kurallarına uygun şekilde sayfa yapısı, numaralandırmaları, satır aralıkları, paragraf girintileri, başlıkları, farklı listeleri (içindekiler, şekiller, tablolar, grafik, resim vb.), kaynakçası, ekleri ve birçok düzenleme işlemi yapılır. Tez düzenleme işlemi komplex bir yapıya sahip olduğu için bunu formülize edebilmek zordur. Örneğin sadece bir başlığı düzenlerken; başlığın düzeyi, yazı tipi, puntosu, büyük-küçük harf, öncesi-sonrası boşluk, başlığın sayfa içindeki konumlandırması, kalın-normal punto vb. birçok değişkene bakılmalıdır. Bunun için tez düzenleme işlemini doğru olarak yapabilecek kişi, düzenleyeceği tezde binlerce şeyi doğru yapmak zorundadır.
Tez Düzenlemede Temel Unsurlar
Tez düzenleme süreci daha çok doktora veya yüksek lisans öğrencileri tarafından tercih edilmektedir. Tezlerin düzenlenmesi sırasında kılavuzda belirtilen tüm detaylar gözden geçirilir. Kriterleri karşılamayan ve hata içeren tezler tez komitesi tarafından onaylanmaz. Kabul edilmeyen tezler, tez komitesi tarafından reddedilir ve düzeltilmesi istenir.
Tez düzenleme sürecinde temel kurallar vardır. Öncelikle konu başlıkları, sayfa düzeni, içerik sıralaması, font ve punto ayarları gibi konulara dikkat edilmelidir. Biçimlendirme yapılırken özellikle bunların gerçekleştirilmesi ve her detayın en ince ayrıntısına kadar incelenmesi ilk dikkat edilmesi gereken husustur.
Tezlerde Sık Karşılaşılan Hatalar
Tez düzenleme ayrıntıları olan bir işlemdir. Tez düzenleme süreci, kabul edilmesi üzere düzenlenmesi sürecidir. Tez düzenleme süreci, kurumlar tarafından yayınlanan yönergeler dikkate alınarak gerçekleştirilir. Tez düzenleme için otomatik bir program yoktur. Tez düzenleme süreci için alanında uzman kişilerden destek alınmalıdır. Tez düzenleme süreci için kriterler ve tez yazım kuralları belirlenir. Bu kurallar bilinerek tez düzenleme süreci kapsamında tezler gözden geçirilir, düzeltilir ve sonuçlandırılır.
Tezlerin düzenleme sürecinde sıklıkla karşılaşılan bazı hatalar vardır. Doğru bir düzenleme için bu hatalardan kaçınılmalıdır. Tezler düzenlenirken tüm detaylar gözden geçirilmeli ve titiz bir çalışma yapılarak tezler tüm hatalardan arındırılmalıdır. Cümleler ve paragraflar iyice kontrol edilmeli, her detay düzeltilmeli ve teslim edilmelidir.
Tez Düzenleme İpuçları
Tez düzenleme işi kolay gibi görünse de aslında oldukça zordur. Tezi düzenlerken pratiklik kazanmak için bazı konuları iyi bilmek ve tezleri buna göre düzenlemeye başlamak gerekir. Tez sayfalarına numara verilerek şablon oluşturulması tezin düzenleme kısmını kolaylaştıran detaylardan biridir. Ayrıca tez hakkında bilgi sahibi uzmanlardan destek alınarak tez yazım kılavuzundaki kriterlere uyulması da oldukça önemlidir. Böylece düzenleme kısmında zaman kazanılabilir. Genel olarak tez komisyonu tezin ön sayfaları, kaynaklar ve sayfa düzeninde detaylı incelemeler yapar. Bu nedenle bu bölümlerin kurallarının iyi bilinmesi ve tezlerin buna göre düzenlenmesine dikkat edilmelidir.
